Elazığ Gömme Yemeği Nedir?
Elazığ mutfağının en meşhur yemeklerinden biri olan gömme, aslında bir çeşit etli yahni veya güveç yemeğidir. Adını, geleneksel olarak toprak güveç kaplarda "gömülerek" pişirilmesinden alır. Genellikle kuzu eti, soğan, sarımsak, domates salçası ve çeşitli baharatlarla hazırlanan bu yemek, uzun süre kısık ateşte pişirilerek etin yumuşacık olması sağlanır. Servis edilirken üzerine tereyağı ve kırmızı biberle hazırlanan sos gezdirilir.
Elazığ Gömme Yapmanın Püf Noktaları
Lezzetli bir Elazığ gömme yapmak için dikkat edilmesi gereken bazı önemli püf noktaları vardır: - Et Seçimi: Yemeğin temelini oluşturan et çok önemlidir. Kemikli kuzu eti (tercihen kol veya incik) kullanmak yemeğin lezzetini ve suyunu artırır. Etler orta büyüklükte, bir ısırımlık parçalar halinde doğranmalıdır.
- Doğru Kap Seçimi: Geleneksel lezzeti yakalamak için toprak güveç (çömlek) kullanmak en iyisidir. Toprak kap, ısıyı eşit ve yavaş yaydığı için etler daha yumuşak ve lezzetli pişer. Eğer toprak güveç yoksa, döküm tencere de iyi bir alternatiftir.
- Soğan ve Salça Kavurma: Yemeğin temelini oluşturan soğanlar ince ince doğranır ve etin kendi yağıyla (veya bir miktar tereyağı ile) pembeleşinceye kadar kavrulur. Salça eklenip kokusu çıkana kadar kavurma işlemine devam edilir. Bu aşama yemeğin rengini ve derinlikli tadını belirler.
- Baharat Dengesi: Elazığ gömmede baharatlar sadedir. Karabiber, tuz ve özellikle pul biber kullanılır. Pul biberin acı veya tatlı olması damak zevkinize kalmıştır. Kimi tariflerde az miktarda kimyon da eklenebilir.
- Kısık Ateşte Uzun Süre Pişirme: Gömme yemeğinin en kritik püf noktası budur. Tüm malzemeler tencereye eklendikten sonra, ocağın en kısık ateşinde en az 1.5 - 2 saat pişirilmelidir. Bu sayede etler lif lif dağılacak kıvama gelir. Acele etmek, etin sert kalmasına neden olur.
- Su Miktarı: Etler pişerken kendi suyunu bırakacağı için çok fazla su eklemeye gerek yoktur. Etlerin üzerini bir parça geçecek kadar sıcak su yeterlidir. Fazla su, yemeğin lezzetinin hafiflemesine yol açar.
- Son Dokunuş: Tereyağlı Sos: Yemek piştikten ve ocaktan alındıktan sonra, ayrı bir tavada tereyağı eritilir. İçine bir tatlı kaşığı pul biber eklenip 1-2 dakika kızartılır. Bu sos, yemeğin üzerine gezdirilerek servis edilir. Bu sos yemeğe hem görsel bir şölen hem de muhteşem bir aroma katar.
- Dinlendirme: Yemek ocaktan alındıktan sonra 15-20 dakika kadar tencerenin kapağı kapalı bir şekilde dinlendirilirse, tüm lezzetler birbirine daha iyi karışır.
Servis Önerisi
Sıcak sıcak servis edilen Elazığ gömme yemeğinin yanında pirinç pilavı veya bulgur pilavı çok yakışır. Ayrıca, cacık ve mevsim salata ile dengeli bir öğün oluşturabilirsiniz.
Özetle
Elazığ gömme, sabır ve doğru malzeme isteyen ancak emeğinizin karşılığını fazlasıyla alacağınız bir yemektir. Kaliteli et, toprak kap, kısık ateş ve tereyağlı son dokunuş, bu geleneksel lezzetin altın kurallarıdır. Afiyet olsun! |
